Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), üye devletlere yönelik gizli raporunda, İran’ın Fordow Yakıt Zenginleştirme Tesisi’ndeki (FFEP) silah sınıfına çok yakın olan yüzde 83,7 oranında zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları tespit edildiğini bildirdi. Uranyum parçacıklarının kökeni konusunda İran’la görüşmelerin devam ettiğini aktaran UAEA, “FFEP’te yeni kademeli konfigürasyonun uygulanmasından sonra tanımlanan, yüzde 60’ın üzerinde zenginleştirilmiş U-235 parçacıklarının menşei ile ilgili olarak İran ile görüşmeler devam ediyor” ifadelerine yer verdi.
UAEA, zenginleştirme seviyelerinde “istenmeyen dalgalanmaların” geçiş döneminde meydana gelmiş olabileceğini konusunda İran’ın kendilerine bilgi verdiğini aktardı.
class=”medyanet-inline-adv”>
Maxar teknolojisi tarafından 4 Kasım 2020’de çekilen uydu görüntüsü, İran’ın Kum şehrinin kuzeydoğusundaki Fordo Yakıt Zenginleştirme Tesisi’ne (FFEP) genel bir bakış sunuyor. İran, 2019 yılında imzaladığı nükleer anlaşmanın bozulmasıyla yeniden açılan Fordo fabrikasında yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum üretmeye başlamıştı.
İran’ın toplam zenginleştirilmiş uranyum stokunun 2015 nükleer anlaşmasındaki sınırın 18 katına denk gelen 3 bin 809,3 kilogram olduğunun tahmin edildiğini belirten UAEA, yüzde 20’ye kadar zenginleştirilmiş uranyum stokunun geçtiğimiz sene mart ayındaki son rapordan bu yana 56,3 kilogram artışla 238,4 kilograma, yüzde 60’a kadar zenginleştirilmiş uranyum miktarının ise 9,9 kilogram artışla 43,1 kilograma çıktığının tahmin edildiğini açıkladı. Bir nükleer silahta kullanım için yüzde 90 civarında zenginleştirme seviyesi gerekiyor.
İran ile Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya arasında 2015’te imzalana Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nda, zenginleştirilmiş uranyum miktarı 202,8 kilogram olarak belirlenmişti.
class=”medyanet-inline-adv”>
“Bir nükleer patlayıcı cihaz üretme ihtimalinin göz ardı edilemeyeceği miktar”
Diplomatik bir kaynak, yüzde 60’a kadar zenginleştirilmiş uranyum miktarının şu anda UAEA’nın “bir nükleer patlayıcı cihaz üretme ihtimalinin göz ardı edilemeyeceği miktar” olarak tanımladığı “önemli miktar” eşiğini aştığını ifade etti. Aynı kaynak, daha fazla zenginleştirme sürecinde bir miktar uranyumunun kaybolacağına dikkat çekerek, gerçekte nükleer patlayıcı cihaz üretmek için “55 kilogramdan fazlasına” ihtiyaç olacağını belirtti.
Dün yayınlanan ayrı bir raporda ise UAEA, İran’ın Marivan, Varamin ve Turquzabad adlı üç tesiste daha önce beyan edilmemiş nükleer maddelerle ilgili hala “açıklığa kavuşturulmamış” soruları olduğunu yinelendi.
İran, nükleer teknolojiyi silah üretmek için değil yalnızca sivil kullanım için geliştirdiği savunuyor.
ALINTI KAYNAK: https://www.milliyet.com.tr/dunya/iranda-zenginlestirilmis-uranyum-parcaciklari-tespit-edildi-silah-sinifina-cok-yakin-6910554
